Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2025

Ενότητα 3. Η έκρηξη και η εξέλιξη της γαλλικής επανάστασης. Η β΄ φάση (1792-1794). Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου, σελ. 18-19



Συσσίτιο 186, εκπομπή 20/11/18 

Μέσα στη σεισμική κατάρρευση του παλιού φεουδαρχικού καθεστώτος και της απόλυτης μοναρχίας, μέσα στις κλαγγές των όπλων του εμφυλίου σπαραγμού του 1789, μέσα στις καταλυτικές φλόγες της Μεγάλης Επανάστασης όπου άνθρωποι, πράγματα, ιδέες και αξίες μετουσιώνονται σε καινούργια υλικά οικοδομής, κάτω από την κοσμογονική πνοή έξαλλων ιδαλγών, δίπλα στους προπομπούς των Νέων Καιρών, μια άτυχη παιδούλα, μια άμοιρη γυναίκα, μια δυστυχισμένη βασίλισσα, η Μαρία Αντουανέτα, προβάλει στο προσκήνιο. Κοινή ανθρώπινη ύπαρξη, ευτελές άθυρμα, που πάνω από το αδύναμο κορμί της θα περάσουν οι βαρείς και ασυγκίνητοι τροχοί του άρματος της ιστορίας ελαύνοντας προς το Μέλλον.

ZWEIG STEFAN - ΤΣΒΑΪΧ ΣΤΕΦΑΝ. Εκδότης: ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ, Γράμμα σε μια άγνωστη /Μαρία Αντουανέτα
Η Γαλλική Επανάσταση

Η Γαλλική Επανάσταση 🇫🇷

Μια διαδραστική ιστορική επισκόπηση

Το Παλαιό Καθεστώς

Πριν την επανάσταση, η Γαλλία ήταν μια κοινωνία με απόλυτη μοναρχία και αυστηρή διαίρεση σε τρεις τάξεις.

  • **Κλήρος (0,5%)** και **Ευγενείς (1,5%)** είχαν προνόμια και δεν πλήρωναν φόρους.
  • **Τρίτη Τάξη (98%)** πλήρωνε όλους τους φόρους, ενώ αποτελούνταν από αστούς, αγρότες και εργάτες.

Αυτή η μεγάλη κοινωνική ανισότητα, σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση και την πείνα, οδήγησε σε μεγάλη δυσαρέσκεια και τελικά στην εξέγερση.

Η Έκρηξη & η Συνταγματική Μοναρχία (1789-1792)

  • **5 Μαΐου 1789:** Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ' συγκαλεί τη συνέλευση των Γενικών Τάξεων για την επιβολή νέων φόρων.
  • **20 Ιουνίου 1789:** Οι αντιπρόσωποι της Τρίτης Τάξης δίνουν τον **Όρκο του Σφαιριστηρίου** και αυτοανακηρύσσονται Εθνοσυνέλευση.
  • **14 Ιουλίου 1789:** Ο λαός του Παρισιού καταλαμβάνει τη **Βαστίλη**, σύμβολο της βασιλικής εξουσίας.
  • **26 Αυγούστου 1789:** Ψηφίζεται η **Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη**, βασισμένη στα ιδεώδη του Διαφωτισμού.
  • **Σύνταγμα 1791:** Καθιερώνεται η **συνταγματική μοναρχία**.

Η Δημοκρατία & η Τρομοκρατία (1792-1794)

  • **10 Αυγούστου 1792:** Ο λαός καταλαμβάνει τα ανάκτορα του Κεραμεικού, ο βασιλιάς τίθεται υπό περιορισμό.
  • **21 Σεπτεμβρίου 1792:** Η **Συμβατική Συνέλευση** καταργεί τη μοναρχία και ανακηρύσσει τη **Δημοκρατία**.
  • **21 Ιανουαρίου 1793:** Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ' εκτελείται με γκιλοτίνα.
  • **Η Περίοδος της Τρομοκρατίας:** Οι **Ορεινοί**, με επικεφαλής τον **Ροβεσπιέρο**, αναλαμβάνουν την εξουσία και εκτελούν περίπου 40.000 ανθρώπους ως αντεπαναστάτες.
  • **28 Ιουλίου 1794:** Ο Ροβεσπιέρος εκτελείται, σηματοδοτώντας το τέλος της Τρομοκρατίας.

Η Κληρονομιά της Επανάστασης

Η Γαλλική Επανάσταση αποτελεί ένα κομβικό σημείο στην παγκόσμια ιστορία. Τα ιδανικά της "Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη" επηρέασαν τις πολιτικές εξελίξεις σε όλο τον κόσμο και αποτέλεσαν τη βάση για τη δημιουργία σύγχρονων εθνικών κρατών και δημοκρατιών.

Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2025

Ευριπίδη Ελένη, Πρόλογος, 1η σκηνή, στ. 1-82, Αρχαία Ελληνική Γραμματεία Γ΄ Γυμνασίου



Δες το απόσπασμα από την ταινία «Τρωάδες» του Ευριπίδη (1971), σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη. Πώς παρουσιάζεται η Ελένη στο συγκεκριμένο απόσπασμα και ποια συναισθήματα φαίνεται να νιώθουν οι άλλοι για αυτή;

Στην τραγωδία του Ευριπίδη " Τρωάδες" η σκηνή της συνάντησης Ελένης - Μενελάου είναι μια από τις πιο χαρακτηριστικές. Προβάλλεται ανάγλυφα η μορφή της μοιραίας ανάλγητης γυναίκας, που επιβιώνει σε όλες τις καταστάσεις. Η σκηνή αποδίδεται θαυμάσια από τον Κακογιάννη.

«Οι Τρωάδες είναι η ιστορία μιας γυναίκας που έχασε τους γιους της και βλέπει να χάνονται και οι κόρες της. Το να ξέρουμε πως πρόκειται για την Εκάβη κι όλα αυτά συνέβησαν πριν από 2000 χρόνια, δεν έχει σημασία. Αυτή η γυναίκα θα μπορούσε να υπάρχει και σήμερα. Ο Ευριπίδης έγραψε τις Τρωάδες για έναν πολύ συγκεκριμένο λόγο. Νιώθοντας φρίκη από τη σφαγή που διέπραξαν οι Αθηναίοι στη Μήλο, ήθελε -- χρησιμοποιώντας τον πόλεμο της Τροίας -- να αφυπνίσει τους συγχρόνους του ενάντια στον μιλιταρισμό, στον πόλεμο και στην καταπίεση. Ο Ευριπίδης, ακόμη κι αν επρόκειτο να πληρώσει με εξορία το κουράγιο του, τόλμησε να βγάλει μια κραυγή εξέγερσης. Φτιάχνοντας αυτή την ταινία, ήθελα να ταυτίσω την δική μου κραυγή με την δική του, επειδή και σήμερα πρέπει να αφυπνισθούν οι άνθρωποι.» (Μ. Κακογιάννης)

Παραγωγή: Βρετανία - ΗΠΑ - Ελλάδα (1971)
Σκηνοθεσία: Μιχάλης Κακογιάννης
Πρωταγωνιστούν: Κάθριν Χεπμπουρν, Βανέσα Ρεντγκρέιβ, Ζενεβιέβ Μπουζόλ, Ειρήνη Παππά, Πάτρικ Μάτζι

Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2025

Βιτσέντζος Κορνάρος, Ερωτόκριτος. Διάλογος ρήγα Ηράκλη και Πεζόστρατου. Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου, σελ. 19-24





Ερωτόκριτος. Διάλογος Πεζόστρατου και Ρήγα. Γ, 891-936      
Η απαγγελία του λυράρη Αλέξανδρου Παπαδάκη   
Νίκος Ξυλούρης - Ερωτόκριτος (Τα θλιβερά μαντάτα)
Ποίηση: Βιτσέντζος Κορνάρος
Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης
Διασκευή-Ενορχήστρωση: Σταύρος Ξαρχάκος, Χριστόδουλος Χάλαρης
Δίσκος: Η συγκεκριμένη εκτέλεση βρίσκεται στον δίσκο "Νίκος Ξυλούρης, Συλλογή" (1974)
         

ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ ΕΡΜΗΝΕΥΜΕΝΟΣ ΑΠΟ 77 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΣΕ 40 ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ


Ερωτόκριτος, απόσπασμα -- Γεωργία Νταγάκη  
(απόσπασμα, Ενότητα Γ, στ. 1365-1374)
Ο Ερωτόκριτος ετοιμάζεται να φύγει εξόριστος «σ' τση ξενιτιάς τη στράτα».
Λίγο πριν από τον χωρισμό λέει στην Αρετούσα:

Kατέχω το κι ο Kύρης σου γλήγορα σε παντρεύγει,
Pηγόπουλο, Aφεντόπουλο, σαν είσαι συ, γυρεύγει.
Kι ουδέ μπορείς ν' αντισταθείς, σα θέλουν οι Γονείς σου
νικούν την-ε τη γνώμη σου, κι αλλάσσει η όρεξή σου.
Mιά χάρη, Aφέντρα, σου ζητώ, κ' εκείνη θέλω μόνο,
και μετά κείνη ολόχαρος τη ζήση μου τελειώνω.
Tην ώρα που αρραβωνιαστείς, να βαραναστενάξεις,
κι όντε σα νύφη στολιστείς, σαν παντρεμένη αλλάξεις,
ν' αναδακρυώσεις και να πεις· "Pωτόκριτε καημένε,
τά σου'ταξα λησμόνησα, τό'θελες πλιό δεν έναι."


Γιάννης Χαρούλης - Ερωτόκριτος


Μάνος Κατράκης - Γιώργης Κουτσουρέλης - "ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ" 


ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ του Δ. ΜΑΡΑΜΗ - Θ. ΒΟΥΤΣΙΚΑΚΗΣ & ΜΑΡΙΝΑ ΣΑΤΤΙ - "Η ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΑΠΟΧΩΡΙΣΜΟΥ"


ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ του Δ. ΜΑΡΑΜΗ -"ΤΗΝ ΑΡΕΤΟΥΣΑ ΣΤΟ ΚΟΥΡΦΟ" - Θοδωρής Βουτσικάκης

Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2025

Ενότητα 3. Η έκρηξη και η εξέλιξη της γαλλικής επανάστασης. Η α΄ φάση (1789-1792). Ιστορία Γ΄ Γυμνασίου, σελ. 16-18

Το Σύνταγμα του 1791

Διαδραστικό Infographic: Το Σύνταγμα του 1791 📜

Μια οπτική επισκόπηση του πρώτου Συντάγματος της Γαλλίας.

Η Γέννηση

Το Σύνταγμα του 1791 συντάχθηκε από τη Συντακτική Συνέλευση, η οποία είχε αναδειχθεί από την Τρίτη Τάξη και είχε ορκιστεί να μην διαλυθεί πριν συντάξει Σύνταγμα.

Βασικές Αρχές

Καθιέρωσε τη Γαλλία ως Συνταγματική Μοναρχία, όπου η εξουσία του βασιλιά δεν ήταν πλέον απόλυτη αλλά περιοριζόταν από το Σύνταγμα.

Διάκριση Εξουσιών

  • **Εκτελεστική:** Απονεμήθηκε στον βασιλιά, ο οποίος είχε το δικαίωμα αρνησικυρίας.
  • **Νομοθετική:** Ανατέθηκε στη Νομοθετική Συνέλευση.
  • **Δικαστική:** Δόθηκε σε αιρετούς δικαστές.

Δικαιώματα Πολιτών

Αναγνώρισε τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη, αλλά το δικαίωμα ψήφου δόθηκε μόνο στους "ενεργούς πολίτες", δηλαδή σε όσους πλήρωναν φόρους. Οι "παθητικοί πολίτες" δεν είχαν δικαίωμα ψήφου.

Κοινωνικές & Οικονομικές Αλλαγές

  • Εθνικοποίηση της περιουσίας του κλήρου.
  • Θέσπιση του **Πολιτικού Συντάγματος του Κλήρου**, με το οποίο ο κλήρος ορίστηκε ως δημόσιοι λειτουργοί.
  • Κατάργηση των συντεχνιών και απαγόρευση των εργατικών σωματείων και των απεργιών.

Το Τέλος

Το Σύνταγμα δεν κράτησε πολύ, καθώς η ύποπτη στάση του βασιλιά και η ένταση με τους εξωτερικούς εχθρούς οδήγησαν στην κατάληψη των ανακτόρων του Κεραμεικού και στην κατάργηση της μοναρχίας τον Αύγουστο του 1792.

© 2024. Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται.